ਮਨੁ ਕੁੰਚਰੁ ਪੀਲਕੁ ਗੁਰੂ ਗਿਆਨੁ ਕੁੰਡਾ ਜਹ ਖਿੰਚੇ ਤਹ ਜਾਇ ॥ The mind is the elephant, the Guru is the elephant-driver, and knowledge is
the whip. Wherever the Guru drives the mind, it goes.
ਅੰਗ - 524 ਕਾਉ | Crow
ਨਾਨਕੁ ਅਨਦਿਨੁ ਬਿਲਪਤੇ ਜਿਉ ਸੁੰਞੈ ਘਰਿ ਕਾਉ ॥ O Nanak, like a crow in a deserted house, he cries out, night and day.
ਅੰਗ - 525 ਬਛਰੈ | Calf
ਦੁਧੂ ਤ ਬਛਰੈ ਥਨਹੁ ਬਿਟਾਰਿਓ ॥ The calf has defiled[jutha] the milk in the teats.
ਅੰਗ - 525 ਭਵਰਿ - ਮੀਨਿ | Black-bee - Fish
ਫੂਲੁ ਭਵਰਿ ਜਲੁ ਮੀਨਿ ਬਿਗਾਰਿਓ ॥ The black bee has spoiled the flower and fish the water.
ਅੰਗ - 525 ਭੁਇਅੰਗਾ | Serpents
ਮੈਲਾਗਰ ਬੇਰ੍ਹੇ ਹੈ ਭੁਇਅੰਗਾ ॥ The snakes encircle the sandalwood trees.
ਅੰਗ - 536 ਸੁਆਨ | Dog
ਸੁਆਨ ਪੂਛ ਜਿਉ ਹੋਇ ਨ ਸੂਧੋ ਕਹਿਓ ਨ ਕਾਨ ਧਰੈ ॥ Like a dog's tail, it cannot be straightened; it will not listen to what I tell it.
ਅੰਗ - 538 ਚਾਤ੍ਰਿਕ | Pied-cuckoo
ਹਰਿ ਬਿਨੁ ਸਾਂਤਿ ਨ ਪਾਈਐ ਮੇਰੀ ਜਿੰਦੁੜੀਏ ਜਿਉ ਚਾਤ੍ਰਿਕ ਜਲ ਬਿਨੁ ਟੇਰੇ ਰਾਮ ॥ Without the Lord, I find no peace, O my soul; I am like the pied-cuckoo, crying out without the raindrops.
ਅੰਗ - 538 ਪੰਖੀ | Birds
ਜਿਉ ਪੰਖੀ ਕਪੋਤਿ ਆਪੁ ਬਨਾਇਆ ਮੇਰੀ ਜਿੰਦੁੜੀਏ ਤਿਉ ਮਨਮੁਖ ਸਭਿ ਵਸਿ ਕਾਲੇ ਰਾਮ ॥ Like the pigeon birds, which itself falls into the trap, O my soul, all the self-willed [manmukh] fall under the influence of death.
ਅੰਗ - 557 ਮੋਰੀ | Peacocks
ਮੋਰੀ ਰੁਣ ਝੁਣ ਲਾਇਆ ਭੈਣੇ ਸਾਵਣੁ ਆਇਆ ॥ The peacocks are singing so sweetly, O sister; the rainy season of Saawan
[July-August] has come.
ਅੰਗ - 567 ਕੋਕਿਲਾ | Cuckoo
ਕੁਹਕਿਨ ਕੋਕਿਲਾ ਤਰਲ ਜੁਆਣੀ ॥ You coo like a songbird, and your youthful beauty is alluring.